Avijjamana

turned_in เรื่อง คำศัพท์ และการอ่านพิสูจน์บทอักษร อักขระบทธรรม

คำศัพท์ 79/181/11 ชื่อเล่ม หน้า บรรทัด
“บทคำศัพท์ พยัญชนะ สระ อันเป็นใจความ ‘เพื่อความบริสุทธิ์ บริบูรณ์ สมบูรณ์ สิ้นเชิง’ ตามนัยซึ่งความหมาย อันที่มีปรากฏมาดีแล้ว ในบทคำศัพท์ ของพระเถระธรรม บทพระนามกรแห่ง ‘พระวรคติธรรม’ ของคำศัพท์ภาคภาษาไทย ซึ่งไปโดยใน ไปด้วยบทของพระไตรปิฎก หนังสือพระไตรปิฎก บทพระอักษรสยาม”

 อรรถประโยชน์ ที่พิมพ์ดูที่อ้าง การเทียบเคียง

 

วางไว้ซึ่งธรรมทั้งหลายที่เป็นบ่อเกิดแห่งอายตนะทั้งหลาย ชื่อว่า อายตน-
บัญญัติ. การบัญญัติ. . .ซึ่งธรรมทั้งหลายที่เป็นสภาพทรงไว้ซึ่งเป็นธาตุทั้งหลาย
ชื่อว่า ธาตุบัญญัติ. การบัญญัติ. . . ซึ่งธรรมทั้งหลายที่เป็นจริง ชื่อว่า
สัจจบัญญัติ. การบัญญัติ. . .ซึ่งธรรมที่เป็นใหญ่ทั้งหลาย ชื่อว่า อินทริย-
บัญญัติ. การบัญญัติ. . .ซึ่งบุคคลทั้งหลายว่า เป็นบุคคล ชื่อว่า บุคคล-
บัญญัติ.
บัญญัติ ๖ นอกพระบาลี
ก็ว่าโดยนัยแห่งอรรถกถาบาลีมุตตกะ คือนอกจากพระบาลี บัญญัติ ๖
อื่นอีก คือ
๑. วิชชมานบัญญัติ
๒. อวิชชอาทิผิด อักขระมานบัญญัติ
๓. วิชชมาเนน อวิชชมานบัญญัติ
๔. อวิชชนาเนน วิชชมานบัญญัติ
๕. วิชชมาเนน วิชชมานบัญญัติ
๖. อวิชชมาเนน อวิชชมานบัญญัติ.
บรรดาบัญญัติ ๖ เหล่านั้น การบัญญัติธรรมที่เป็นกุศลและอกุศล
อันเป็นของมีอยู่ เป็นอยู่ เกิดตามความเป็นจริงนี้แหละ ด้วยอำนาจแห่งสัจฉิ-
กัตถะและปรมัตถะ ชื่อว่า วิชชมานบัญญัติ.
อนึ่ง การบัญญัติคำทั้งหลายมีคำว่า หญิง ชาย เป็นต้น อันล้วน
แต่คำเป็นภาษาของชาวโลก อันไม่มีอยู่ (โดยแท้จริง) ชื่อว่า อวิชชมาน-
บัญญัติ.

 

พระปิฎกธรรม